Tally Course Part 7 - Purchase with GST (Full Detailed Explanation)

 

 Purchase with GST – Full Detailed Explanation 

(सोप्या, सरळ आणि एकदम प्रॅक्टिकल पद्धतीने)

 

1) Purchase with GST म्हणजे काय?

जेव्हा तुम्ही एखाद्या Supplier कडून माल/सेवा खरेदी करता आणि त्या खरेदीवर GST लागू होतो, त्याला Purchase with GST म्हणतात.

या खरेदीवर तुम्हाला GST भरावा लागतो पण नंतर ITC (Input Tax Credit) म्हणून GST तुम्ही क्लेम करू शकता.

 

2) Purchase Type under GST

GST अंतर्गत Purchase दोन प्रकारचे असतात:

1) Intra-State Purchase — CGST + SGST

Seller आणि Buyer एकाच राज्यात असले तर

2) Inter-State Purchase — IGST

Seller एका राज्यात आणि Buyer दुसऱ्या राज्यात असले तर

 

3) Purchase with GST साठी आवश्यक Ledger

Purchase Entry करण्यापूर्वी काही Ledger Tally मध्ये तयार केलेले असणे आवश्यक आहे.

 

1) Purchase Ledger

• Name: Purchase @ 5% / 12% / 18%
• Under: Purchase Accounts
• GST Applicable: Yes
• Set/Alter GST Details: Yes
• Type of Supply: Goods

 

2) GST Ledgers

• CGST
• Under: Duties & Taxes
• Type: GST
• Tax Type: Input CGST
• SGST
• Under: Duties & Taxes
• Type: GST
• Tax Type: Input SGST
• IGST
• Under: Duties & Taxes
• Type: GST
• Tax Type: Input IGST

(Input म्हणजे तुम्ही वस्तू खरेदी करताना भरलेला GST, जो तुम्ही ITC म्हणून क्लेम करू शकता.)

 

3) Supplier Ledger

• Under: Sundry Creditors
• Maintain Balances: Yes
• State: त्याच्या राज्याचे नाव
• GSTIN: जर Supplier Registered असेल तर
• Type of Dealer: Registered/Unregistered

 

4) Purchase Voucher Entry in Tally (F9)

खरेदी करताना Tally मध्ये F9 (Purchase) Voucher वापरला जातो.

Purchase Voucher Format:

• Supplier Name
• Purchase Ledger
• Stock Item
• Quantity
• Rate
• Amount
• GST Ledgers (CGST/SGST किंवा IGST)

 

5) Practical Examples of Purchase with GST

खाली प्रत्येक प्रकारच्या Purchase चे प्रॅक्टिकल उदाहरण दिले आहेत.

 

EXAMPLE 1 — Intra-State Purchase (CGST + SGST)

Maharashtra Supplier → Maharashtra Business

GST Rate: 18%

Transaction:

ABC Traders ने मुंबईतील Supplier कडून
10 Mouse @ ₹150 Purchase केले.

 

Calculation:

Particular	Amount
Basic Amount	10 × 150 = ₹1500
CGST 9%	₹135
SGST 9%	₹135
Total Amount	₹1770

 

Tally Entry (F9 Purchase)

Purchase A/c Dr. – ₹1500
Input CGST – ₹135
Input SGST – ₹135
  To Supplier A/c – ₹1770

 

Invoice Format

Item	Qty	Rate	Amount
Mouse	10	150	1500
CGST 9%	-	-	135
SGST 9%	-	-	135
Total			1770

 

EXAMPLE 2 — Inter-State Purchase (IGST)

Maharashtra → Gujarat Supplier

GST Rate: 12%

Transaction:

5 Laptop Batteries @ ₹400

 

Calculation:

• Basic Value = 5 × 400 = ₹2000
• IGST 12% = ₹240
• Total = ₹2240

 

Voucher Entry

Purchase A/c Dr. – ₹2000
Input IGST – ₹240
  To Supplier A/c – ₹2240

 

EXAMPLE 3 — Purchase from Unregistered Dealer

जर Supplier GSTIN नसलेला असेल तर

• GST लागू नाही
• ITC मिळत नाही
• खाली RCM लागू होऊ शकतो (ज्या प्रकरणात लागू आहे)

Entry:

Purchase A/c Dr.
  To Supplier A/c

 

EXAMPLE 4 — Purchase Return (Debit Note)

खरेदी केलेला माल परत करताना Debit Note वापरला जातो.

Entry:

Supplier A/c Dr.
  To Purchase Return
  To Input GST (Reverse)

 

EXAMPLE 5 — Purchase with Discount

Discount दोन प्रकारचे असतात:

1) Trade Discount (Before GST)

Bill वरून कमी होतो
GST Basic Amount वर लागू होतो

Calculation:

Basic: ₹1000
Trade Discount 10% = ₹100
Taxable Value = ₹900
GST 18% = ₹162
Total = ₹1062

Entry:

• Purchase A/c Dr. 900
• Input CGST/SGST
• To Supplier 1062

 

2) Cash Discount (After GST)

Payment करताना मिळतो
GST वर याचा परिणाम नाही

 

6) GST Concepts in Purchase

 

1) Input Tax Credit (ITC)

Purchase करताना भरलेला GST म्हणजे Input Tax.
हा GST Government कडे जमा न करता तुम्ही Output Tax मधून वजा करू शकता.

Formula:

Net GST Payable = Output GST – Input GST

 

2) Eligible vs Non-Eligible ITC

Eligible ITC:

• Business related goods
• Raw Material
• Services used for business

Not Eligible ITC:

• Motor Car
• Food, Beverages
• Personal Expenses
• Goods used for exempt supply

 

7) Purchase with GST Tally Reports

✔ GST → GSTR-2 (Inwards Supplies Report)

सर्व Purchase Details येथे दिसतात.

✔ ITC Summary

किती GST Input म्हणून मिळणार आहे ते.

✔ HSN Summary

ह्या नुसार Return तयार होते.

 

8) Reverse Charge Mechanism (RCM) Purchase

काही Purchase वर GST स्वतः भरावा लागतो.

उदाहरणे:

• Transport (GTA)
• Advocate Services
• Security Service (Unregistered)

Entry:

Expense A/c Dr.
Input CGST/SGST Dr.
  To RCM Payable

 

9) Purchase Cycle Summary

1.     Purchase Order

2.     Goods Received Note (GRN)

3.     Invoice Received

4.     Purchase Entry (with GST)

5.     Payment

6.     Purchase Return (जर असेल तर)

7.     GST Return (GSTR-2A/2B) Matching

 

10) Most Common Mistakes in Purchase with GST

❌ Supplier Ledger मध्ये State चुकीचे
❌ GST Rate चुकीचा
❌ IGST ऐवजी CGST+SGST निवडणे
❌ Purchase ledger ला GST लागू न करणे
❌ HSN कोड चुकीचा
❌ Unregistered dealer ला चुकीने GST लावणे

 

11) Concusion — Purchase with GST Summary

• Purchase Ledger → GST Rate Set करा
• Supplier Ledger → Correct State
• Voucher F9 → Item + Rate + GST
• CGST/SGST (Same State)
• IGST (Different State)
• ITC मिळते → Output GST मधून सेट ऑफ
• GSTR-2A/2B Matching Important